Łączy nas wspólna historia i życie, dawniej garnizonowe, a obecnie osiedlowe. Dominują tematy historyczne, przeplatane bieżącymi wydarzeniami i problemami mieszkańców Biedruska, gminy, powiatu i województwa. Często wracamy do już opracowanych i publikowanych materiałów. Przybywa nowych ustaleń, informacji ale też wydawnictw. Mimo to, wciąż są tematy i problemy wymagające dalszych dociekań oraz zdobycia szerszej wiedzy, dla uzyskania pełnego obrazu lat minionych.
Tym razem, wróćmy do cesarskiego kamienia. 101 rocznica Powstania Wielkopolskiego temu sprzyja.
/Praca zbiorowa Redaktorów/Twórców eBiedrusko.pl; zredagował Mieczysław Dej/
Cesarski kamień. Przywołujemy zdjęcia i karty z widokiem tego kamienia, szczególnie gdy wracamy do historii Biedruska. Wyjątkowy to obelisk i szczególna droga jego wykorzystania. Najczęściej ten wątek jest drążony w opracowaniach opisujących Glinno i biografię Wojciecha Bogusławskiego. Za sprawą historycznych dociekań na stronach portalu eBiedrusko oraz FB profilu, poznaliśmy kolejną kartę związaną z Powstaniem Wielkopolskim, w tym głównie z wydarzeniami w OC Biedrusko datowanymi na dzień 31 grudnia 1918 roku. Wówczas to Powstańcy dokonali zmian wizerunkowych na cesarskim kamieniu, pruskim pomniku V KA oraz na ścianie pałacu. Na tym etapie nie wiemy, czy również na innych obiektach. Na początku lat dwudziestych na kolumnie umieszczono figurę Maryi, w miejsce zrzuconego pruskiego orła. Poszukiwanie zapisów i „śladów” tamtych dni wciąż trwa i zapewne jeszcze długo trwać będzie.
Wiadomo, że opisy były stylizowane i wykonane w starym pruskim języku. Odczytanie sprawia pewne problemy. Podobnie jest z ich przetłumaczeniem.
Można przyjąć takie brzmienie:
– Zur Erinnerung
an die erste Anwesenheit
Seiner Majestät
des Kaisers und Königs
Wilhelm II
am 8. und 9. August 1905.
– Ku pamięci
pierwszej obecności
Jego Królewskiej Mości
Cesarza i Króla Wilhelma II
w dniach 8 i 9 sierpnia 1905 r.
Zdjęcie ze zbiorów Jana Marka Ka
Więcej o tych wydarzeniach, na stronach eBiedrusko w opracowaniach z lat poprzednich:
- https://ebiedrusko.pl/artykuly/widziane-z-biedruska/widziane-z-biedruska-od-wilhelma-do-wojciecha-czyli-historia-kamieniem-znaczona/#more-4206;
- https://ebiedrusko.pl/aktualnosci/widziane-z-biedruska-o-pomniku-ktory-dotrwal-do-1990-roku/ ;
- https://ebiedrusko.pl/aktualnosci/widziane-z-biedruska-najstarszy/;
Inne wątki, warte zapamiętania. Wiadomo, że w Biedrusku obok cesarskiego kamienia był obóz cesarski.
Zdjęcie ze zbiorów Jana Marka Ka
Zdjęcie ze zbiorów Jana Marka Ka
Obecnie w tym miejscu zachowała się ponad 110 letnia fontanna i drzewa uznane za pomniki przyrody. Wiele wskazuje na to, że zostanie odrestaurowana i wkomponowana w otoczenie osiedla oraz starego kasyna. Wraz z placem zabaw dla dzieci, staną się częścią skweru przy ulicy Ogrodowej, tym samym upiększając to zapomniane miejsce. W naturalny sposób skwer będzie miejscem spacerów i parkowego wyciszenia, z dala od ruchu na ulicy Poznańskiej. Wiadomo, że pod jednym warunkiem, też wymagającym nakładów finansowych i przychylności Rady Gminy oraz urzędu gminy. Tym warunkiem jest powstanie alejki łączącej osiedle Jesionowe z ulicą Powstańców Wielkopolskich. Odwiecznymi warunkami są środki finansowe oraz czas. I wiara mieszkańców, której nam nigdy nie brakowało. Ważne są zadania – priorytety, ale też istotnymi w naszym życiu społecznym są proponowane, od kilku lat, takie rozwiązania.
Dwie kolumny. Charakterystyczne, przy kasynie na ulicy Ogrodowej. Ich widok przyciąga nasz wzrok. Łuku triumfalnego nie przypominają, zatem rodzą się pytania: – kto je tam postawił?, kiedy?, z jakiej okazji? I inne tym podobne. Są świadkami nieodkrytej do końca historii Biedruska.
Drążąc historyczne wątki oraz przez analogię do wielu wizyt Wilhelma II w innych miejscowościach, można postawić tezę, że zostały wybudowane w 1910 roku, jako brama powitalna, udekorowana na czas przyjazdu i pobytu cesarza w OC Biedrusko. I tak już zostały, mając około 110 lat. Wówczas „witały” przybywających z kierunku Bolechowa. Wraz z pałacem, kasynem, wieżą były wizytówką obozu.
Jedna z alei na terenie koszar (od bramy alarmowej między budynkami sztabu i izby odwiedzin, aż do osiedla Jesionowego), wówczas nosiła nazwę ulicy Myśliwych. Pobytom cesarza z królewską świtą, zwykle towarzyszyli miejscowi myśliwi oraz oficerowie i lokalne władze. Polowanie było nierozłączną częścią takich wizyt i pobytów Wilhelma II. Czy tak też było w 1905 i w 1910(?) roku w Biedrusku? To jedno z wielu pytań, niestety, które muszą pozostać bez jednoznacznej odpowiedzi.
Pruskie czasy, które są częścią naszej historii, dla wielu są inspiracją do dalszych poszukiwań. Pytań bez odpowiedzi i tematów nigdy nie zabraknie. Bywa, że różnimy się w swoich wersjach wydarzeń. Przykładem na to jest miejsce po cesarskim kamieniu. Według jednych to pagórek nieopodal wspomnianej fontanny, tuż za parkowym ogrodzeniem. W innej wersji, od południowo – wschodniej strony bloków mieszkalnych, przy ulicy Powstańców Wielkopolskich, na skraju ogródków działkowych.
Ten fragment starej mapy powinien rozwiać nasze wątpliwości. Znakami topograficznymi zaznaczono, naniesiono miejsce ustawienia obelisku oraz granice cesarskiego obozu. Punktem odniesienia może być alejka wzdłuż koszar od parku technicznego aż po magazyny na terenie koszar.
Pamiętajmy by pamiętać. Mamy też koniec kalendarzowego roku, stąd jest nam dane szczególnie pamiętać o Powstaniu Wielkopolskim. Można wrócić do naszych opracowań i włączyć się w uroczyste obchody 101 rocznicy powstania w ramach województwa, gminy i zapewne naszego osiedla. Przy tym, od kilku lat uwypuklamy dwie daty. Obie ważne, 27 grudnia 1918 roku oraz 31 grudnia 1918 roku. Ta druga jest ściśle związana z naszą miejscowością, bo w ostatnim dniu 1918 roku Biedrusko zostało przejęte przez powstańców, rozpoczynając 20 letni rozdział naszej międzywojennej historii. Niemniej barwnej i ciekawej w wydarzenia.
Zdjęcie ze zbiorów Jana Marka Ka
Nazwa ulicy, rondo, plakaty i przede wszystkim pomnik Powstania Wielkopolskiego to jedna z form pamięci. Nie zastąpią naszej pamięci o Bohaterach tamtych dni i miesięcy. Na podkreślenie zasługuje nowy Pomnik, który ma charakter, wyraz historycznego Panteonu Bohaterów i Postaci Powstania Wielkopolskiego.
Pochłonięci … Zajmując się tym co będzie, pamiętajmy o tym co było.
Komentarze
Dodaj komentarz