(autor artykułu: Pan Mieczysław Dej)

Łysy Młyn. To hasło, które przywołuje różne treści. Zarówno te z historii Biedruska i okolicy jak i te współczesne. Nie sposób jest przejechać obok i nie zauważyć zmian jakie w tym miejscu nastąpiły. A najlepiej jest zaplanować postój na przydrożnym parkingu i zaspokoić swoją ciekawość.

Prócz rundy wokół jeziora i poznania ośrodka szkolenia warto dotrzeć do jeziora Glinnowieckiego, Kaniowa albo w przeciwnym kierunku na Trakt Napoleona aż do samej Warty. A tam ustalić miejsce historycznych przepraw wojsk Napoleona w marszu na Moskwę. Odszukać „napoleońskie” dęby. Niezastąpione jest obcowanie z przyrodą i napawanie się ciszą lasów nadwarciańskich. Są też w tym rejonie ścieżki rowerowe, ale wciąż brakuje bezpośrednio przebiegającej nieopodal Łysego Młyna. Warto przypomnieć wybrane fragmenty dostępnych przewodników, opracowań i zapisów internetowych, w których przewijają się opisy tego urokliwego miejsca.

Łysy Młyn (Kopiowanie)Kliknij, aby powiększyć

Łysy Młyn, podobnie jak Biedrusko ma bogatą historię sięgającą końca XIV wieku. Dawniej był nazywany Lisim Młynem z cennym zabytkiem – XIV – wiecznym mechanizmem młyna wodnego oraz żurawiem ze studnią. Od 1445 r. zmieniali się właściciele, wśród których są wymieniani Wielkopolanie, rodzice twórcy polskiego teatru. Reżysera i aktora Wojciecha Bogusławskiego.

Po II wojnie światowej młyn stał się własnością wojska. Za wyjątkiem budynków mieszkalnego i gospodarczego, popadał w ruinę strasząc swoim widokiem. Zawsze budził naszą ciekawość. Z chwilą przekazania gospodarki leśnej obejmującej poligon, zrodziła się nadzieja na odrestaurowanie tego obiektu, co nastąpiło w 2010 roku dzięki Nadleśnictwu Łopuchówko, w tym osobiście śp. Zbigniewowi Szelągowi – nadleśniczemu oraz wójtowi Gminy Suchy Las panu Grzegorzowi Wojterze. Teraz to już nie zrujnowany młyn a „kwitnący” Ośrodek Edukacji Leśnej Łysy Młyn, otwarty i udostępniony od lipca 2011 roku. „Łyso”, już tylko niedowiarkom, że warto, że można i tak trzeba.

Łysy Młyn3 (Kopiowanie)Kliknij, aby powiększyć

Uroku dodają położenie, staw oraz w niewielkiej oddali charakterystyczne zabudowania nowej leśniczówki. I tylko szkoda, że poprzednia leśniczówka Marianowo przeszła do historii.

Około 500 m na północny – zachód od Łysego Młyna, prawdopodobnie w 1924 roku, w wyniku epidemii czerwonki w OC Biedrusko odizolowano chorych i poddano ich przymusowej kwarantannie. W tym celu wybudowano specjalny obóz drewnianych baraków. Obóz ten budowali żołnierze 29 Pułku Piechoty Strzelców Kaniowskich. Stąd nazwa Kaniów. Po opanowaniu epidemii w Kaniowie, w obozie urządzono kwatery 1 Batalionu Pancernego (na zdjęciu z 1926 roku żołnierze tego batalionu w Kaniowie), który szczycił się uzbrojeniem – francuskkimi czołgami firmy Renault.

W 1942 roku Niemcy powiększyli poligon o kilka wiosek, w tym o drugą część Chojnicy, Łysy Młyn, Glinno i Łagiewniki.

W czasie okupacji między innymi w Kaniowie przetrzymywano angielskich jeńców, których wraz z pozostałymi z Biedruska przeniesiono do Mściszewa. Od czasu, gdy Kaniów został opuszczony przez jeńców angielskich, zamieszkali go pracownicy cywilni, wśród których ukrywał się asystent prowincjonała – ksiądz misjonarz Józef Łazarz – do 1939 roku przełożony seminarium duchownego w nadwarciańskim Bąblinie.

Łysy Młyn2 (Kopiowanie)Kliknij, aby powiększyć

Zatem jadąc szosą z Biedruska do Radojewa, po prawej stronie znajduje się dawny młyn wodny – Łysy Młyn. Ze wszystkich stron otoczony terenami tutejszego poligonu. Młyn ten od końca XIX wieku piętrzył wody strumienia, zwanego niegdyś Młynówką, płynącego z Jeziora Glinnowieckiego do Warty. W  młynie znajduje się laboratorium – ekspozycja między innymi poświęcona martwemu drewnu. Dobre miejsce na tzw. „zieloną szkołę”, „żywą” lekcję w terenie. Tym samym w tym miejscu powstała leśna kolonia obejmująca młyn, leśniczówkę, budynek mieszkalny i gospodarczy oraz pawilon informacyjny, w którym działa wspomniany Ośrodek Edukacji Leśnej Łysy Młyn z parkingiem – z ofertą edukacyjną, wiadomo do kogo skierowaną. To również możliwość obserwacji świata owadów. Sala multimedialna z pracownią. Sala edukacyjna z zabytkowym kołem młyńskim i żarnami. Miejsce czasowych wystaw, również związane z popularnym u nas wędkarstwem. To dobre miejsce do promocji i wybranych prezentacji. Wokół stawu przygotowano ścieżkę edukacyjną z tematycznymi planszami.Na tym nie koniec. W Łysym Młynie działa Centrum Ochrony Pachnicy Dębowej w ramach ochrony owada na terenie obszaru „Natura 2000 – Biedrusko” i w całej dolinie Warty.I jak tu nie przyznać, że ciekawe jest życie w lesie.

Odbudowę młyna sfinansowały Lasy Państwowe. Wyposażenie obiektu pokryto z Funduszu Norweskiego. Nadleśnictwo Łopuchówko, wiodący gospodarz  zabezpieczyło w niezbędne drewno. Budynek został odtworzony z zachowaniem formy i układu konstrukcyjnego, wykorzystującego złącza ciesielskie na wręby, czopy i gniazda bez użycia gwoździ. Wszystkie elementy wykonane zostały jako prefabrykaty przy użyciu nowoczesnych technologii obróbki drewna, z impregnacją według wzorców skandynawskich. Tak zrodziło się drewniane piękno, bo czy może być coś piękniejszego po tylu latach zapomnienia? Powstał obiekt godny podziwiania, dlatego nie brakuje konkursów, projektów, programów  w których Łysy Młyn bryluje i jest ich częścią. Po prostu, drewno jest piękne!

Mieczysław DEJ

Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

Pogoda dla Biedruska
18°
zachmurzenie duże
wilgotność: 47%
wiatr: 5m/s płd.
Max: 18 • Min: 15
21°
Sob
20°
Nd
18°
Pon
Weather from OpenWeatherMap